Μανασσής, Κωνσταντίνος

(12oς αι.). Βυζαντινός συγγραφέας και χρονογράφος. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη μεταξύ 1120 και 1130 μ.Χ. Ήταν συγγενής της οικογένειας των Αποκαύκων. Σπούδασε στη γενέτειρά του και αργότερα έγινε δάσκαλος. Μεταξύ του 1142 και του 1152 συνέγραψε ένα έμμετρο χρονικό, το οποίο αποτελείται από 6.733 δεκαπεντασύλλαβους στίχους και αφηγείται τα ιστορικά γεγονότα από τη δημιουργία του κόσμου έως τον θάνατο του βυζαντινού αυτοκράτορα Νικηφόρου Βοτανειάτη (1081). Η Σύνοψις χρονική, όπως ονομάζεται το χρονικό, είναι αφιερωμένη στην Ειρήνη τη σεβαστοκρατόρισσα, σύζυγο του Ανδρόνικου, αδελφού του αυτοκράτορα Μανουήλ A’ Κομνηνού (1143-1180). Το κείμενο αυτό διαβάστηκε πολύ έως τα μέσα του 14ου αι. και μεταφράστηκε στην παλαιοσλαβική. Αργότερα κυκλοφόρησε και σε πεζό. Το χρονικό του Μ. εκδόθηκε από τους Μέρσιους (1613), Φαμπρό (1655), Μπέκερ (1837) και ανατυπώθηκε στην Patrologia Graeca του Μιν (1864). Πολλές μελέτες για το έργο αυτό και για τους κώδικες του δημοσίευσε ο Ο. Λαμψίδης. Άλλα έργα του Μ. είναι τα Μονωδία διά Νικηφόρον Koμνηνόν, Λόγος προς τον βασιλέα Μανουήλ A’ Κομνηνόν, Τα κατ’ Αρίστανδρον και Καλλιθέαν (έμμετρο μυθιστόρημα σε 9 λόγους) κ.ά Αν και υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των ιστορικών, θεωρείται ότι το 1170 χειροτονήθηκε επίσκοπος Πανίου Θράκης και το 1172 ανέλαβε μητροπολίτης Ναυπάκτου, όπου παρέμεινε έως τον θάνατό του. Μικρογραφία από τη σλαβική μετάφραση του Χρονικού του Κωνσταντίνου Μανασσή, έργο του 1345. Ο Βασίλειος B’ νικά τον Σαμουήλ (επάνω) και ο Σαμουήλ πεθαίνει από τη θλίψη του (κάτω), αντικρίζοντας τους τυφλωμένους στρατιώτες του (Βιβλιοθήκη του Βατικανού, Ρώμη).